Milli Gelir Muhasebesi Kavramı
Bir ülkede geliri oluşturan faaliyetlerin ölçülmesi milli gelir muhasebesi olarak bilinmektedir. Bir ülkedeki üretim harcama ve gelirleri arasındaki karşılıklı ilişkileri, Ekonomik faaliyetlerin genel bir özetini milli gelir hesapları belirlemektedir.
Gayri safi milli hasılanın hesaplanmasında yaratılan ve kazanılan cephelerinden faydalanılabilir. Gayri safi milli hasılada belirli bir dönemde yaratılan mal ve hizmetlerin, üretimine katılan üretim faktörlerine ödenen faiz ücret kar ve rant toplamlarınıda ifade eder.
Bunun yanı sıra elde ettiğimiz gelirlerin bir kısmının harç anıldığı düşünülürse ramideki yatırım tüketim ve kamu harcamaları net ihracat toplamının da yaratılan üretim değerleri eşit olması gerekir.
Üretim Değeri Ile Ilgili Alternatif Kavramlar
Gayri safi milli hasıla üretim faaliyetlerinde oluşan teçhizat ve yıpranmayı göz önünde bulundurmaz.
Safi Milli Hasıla Nedir?
Amortisman denilen söz konusu yıpranma ve aşınmanın Gayri safi milli hasıladan düşürülmesiyle safi milli hasıla oluşturulur
Ülkedeki kişileri ne kadarlık Gayri safi gelir elde ettiklerini gösteren kişisel gelir kavramı ise milli gelirden dağıtılmayan şirket karları Sosyal Güvenlik birimine ödenen prim gelirlerinin düşürülmesi, ve özel sektör tarafından yapılan transfer ödemelerinin eklenmesi ile hesaplanmaktadır. Kişisel gelirden dolaysız verilen düşülmesi ve kişilerin eline geçen net geliri göstererek hesaplanan kavram, kullanılabilir gelir olarak belirtilmiştir.
Fiyat Değişimlerinin Üretime Etkileri
Piyasa fiyatları ile ölçülen gayri safi milli hasıla, üretim miktarı ile birlikte fiyatların değişmesine de neden olmaktadır. Cari fiyatlarla ölçülen değerlerden, fiyat değişikliklerinin etkisini giderebilmek için oluşturulan fiyat endekslerine nominal gayri safi milli hasıla denilir. Gayri safi milli hasıla, baz olarak kabul edilen aynı yılın fiyatları ile ifade edilmektedir. Zaman içerisinde fiyatlarda oluşan değişikliklerin etkisi giderilmesinde önemli bir etkendir. Ülkedeki üretimin değerini göstermesi ile birlikte, gayri safi milli hasıla kavramının kullanımında bazı kısıtlar söz konusu olmaktadır. Mesela, kaç kişilik nüfusla oluşturulduğu ile ilgili bilgi olmayan gayri safi milli hasıla değeri, dinlenmeye ayrılan zamanı hesaba katmamaktadır. Ayrıca üretimin bileşimi ve dağıtımı hakkında, net bir bilgi sunamayan gayri safi milli hasıla değeri, ülkedeki kayıt dışı ekonomik faaliyetleri de göz ardı etmektedir.