Ceteris Paribus Varsayımı

İktisada giriş yapanların karşılaştığı ve bir anda karşılaştıkları ceteris paribus bir çok kişiye garip bir kelime olarak gelmiştir, belki de korkarak yaklaştıkları bir kavramdır. Bence ilk anda anlaşılamayan ve doğru yorumlanamayan ceteris paribus nedir ve nasıl yorumlanmalıdır, iktisat bilimindeki yeri nedir doğru bilinmesi gereken bir kavramdır.

Ceteris paribus, bir çok terim gibi latince kökenli olan bu kelime temel olarak diğer tüm şartlar sabitken anlamına gelmektedir. Yani bir fonksiyonda tek değişken üzerinden çalışıldığını ve diğer şartları sabit tutarak fonksiyona etkisi olmadığını var sayarak çalışma yöntemidir. Çünkü özellikle sosyal bilimlerde birden çok değişken bulunmakta ve matematiksel olarak etkisi ölçülememektedir. Bu nedenle onların varlığı bilinir ancak araştırılmaya dahil edilmez. Bir varsayım bilimi olan iktisatın normatif kısmında da bu değişkenleri işin içine katmadan yorumlarda bulunmak gerekir. Ceteris Paribus sadece iktisat değil bir çok bilim dalında da görülen bir kavramdır. Ancak iktisat en çok kullanan bilimlerden birisidir.

Her ne kadar iktisada giriş derslerinde karşılaşsanız da bir çok varsayıma dayalı iktisat yorumunda karşılaşabilirsiniz. Özellikle mikro bazlı incelemelerde sıklıkla karşılaştığınız bu kavrama para, ekonometri istatistik gibi daha matematiksel yoğunluğa sahip çalışmalarda varsayımdan uzak çalışmalar görebilirsiniz. Onda da ceteris paribus nedir iktisadi yorumu katmanın gerektiğini bilmelisiniz.